Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, đề xuất của TP.HCM về tăng thuế tiêu thụ đặc biệt rượu, bia là có cơ sở pháp lý. Vì theo Nghị quyết 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế chính sách đặc thù thì thành phố được thí điểm về quản lý đất đai, tài chính, ngân sách… trong đó cho phép Hội đồng nhân dân thành phố đề xuất Chính phủ xem xét và có tờ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội về quyết định áp dụng trên địa bàn thành phố thí điểm tăng thuế suất, hoặc thuế tiêu thụ đặc biệt.

Đề xuất của TP.HCM về tăng thuế tiêu thụ đặc biệt rượu, bia là có cơ sở pháp lý.

Việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia cũng phù hợp với thực tế, vì tác hại của nó đến sức khỏe người dùng và tác động tiêu cực đến cộng đồng xã hội.

Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Huỳnh Thanh Điền cho rằng: “Việc đánh thuế cao vào mặt hàng rượu, bia là hợp lý, mình đánh thuế càng cao càng tốt để hạn chế việc sử dụng. Mình khuyến khích người dân ít uống rượu bia, mình nói miệng không có tác dụng nhiều bằng việc đánh thuế cao”.

Dù tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia của TP.HCM sẽ tác động gián tiếp tới người tiêu dùng, tuy nhiên, đề xuất này được nhiều người dân ủng hộ. 

Anh Nguyễn Ngọc Lắng, nhân viên kỹ thuật của một công ty chuyên cung cấp máy photocopy và thiết bị văn phòng tại Quận 5 cho biết: “Tôi thấy việc UBND thành phố đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối rượu, bia tôi ủng hộ vì tốt cho sức khỏe, góp hần giảm tai nạn giao thông. Nếu giá bia, rượu tăng tôi hạn chế sử dụng, bớt nhậu để dành khoản tiền đó chi tiêu cho gia đình”.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là: Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia bao nhiêu là hợp lý? Vì hiện nay thuế tiêu thụ đặc biệt của nước ta đối với bia là 65%, rượu là từ 35-65%. 

 “Vấn đề là mình tăng bao nhiêu là phù hợp, thành phố phải nghiên cứu lại. Ví dụ như 1 lon bia 15.000 thì mình sẽ tăng thêm 10% hay 1%, hay là tăng bao nhiêu là phù hợp? Người dân mong với nguồn thu tăng thêm này, thành phố tập trung sử dụng cho xây dựng trường học, bệnh viện, làm đường… nếu sử dụng không hợp lý thì sẽ không hiệu quả”, luật sư Trần Xoa phân tích.

Về mặt pháp lý, việc đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia là có cơ sở pháp lý. Nhưng cũng có không ít ý kiến băn khoăn: Thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế gián thu đánh trực tiếp vào hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp sản xuất, trong khi hàng hóa này không chỉ tiêu thụ ở TP.HCM mà nhiều tỉnh thành khác trong cả nước. Vậy liệu đánh thuế có khả thi hay không khi mà việc kiểm tra giám sát chưa chặt chẽ như hiện nay? 

Ông Nguyễn Văn Được, Giám đốc Đại lý Thuế Trọng Tín phân tích: “Thông thường thuế này người đánh vào khâu sản xuất và khâu nhập khẩu, ngay tại nguồn chứ không tại khâu người tiêu dùng. Cho nên việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia ở Tp.HCM thì sẽ rất khó thực hiện, nếu làm như vậy có khả năng thực sự người ta tiêu thụ ở TP.HCM nhưng kê khai ở Long An, Bình sẽ tạo ra sự gian lận rất khó kiểm soát”.

Thiết nghĩ cơ quan chức năng ở TP.HCM nên cân nhắc kỹ và có phương án cụ thể trong việc đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia để tránh tình trạng gian lận thuế và doanh nghiệp di chuyển sản xuất sang địa phương khác để né thuế./.

Lệ Hằng/VOV-TPHCM