Nhân dịp trao đổi với chị Đường Loan (Phóng viên báo Sài gòn Giải phóng) xung quanh việc Quốc hội đang thảo luận về cơ chế thí điểm phát triển TPHCM, xin gửi gấm đôi lời như sau:
Nhìn sang nước lân cận, Trung Quốc - một cường quốc lớn mạnh, nơi đó có các địa phương Thượng Hải, Hồng Kong, Ma Cau,... là những địa phương đóng góp chủ yếu cho nền kinh tế quốc gia. Không thể phủ nhận về vai trò của vị trí địa lý của địa phương này, nhưng có lẽ sự phát triển vượt bậc nhờ được trao cho cơ chế đặc thù theo hướng tự chủ trong quy hoạch đến thực hiện đầu tư công,… cho đến quản lý nhà nước.
Nhìn xa hơn các quốc gia khác, các quốc gia đặt dưới thể chế liên bang thì các bang có mức độ chủ động nhất định trong việc phát triển kinh tế xã hội của bang mình. Trao quyền sẽ giúp thúc đẩy sáng tạo, năng động và tăng phần trách nhiệm hơn.
TPHCM trước đây đã từng là “hòn ngọc viễn đông” - là một trong những địa điểm có điều kiện phát triển kinh tế tốt nhất trong khu vực. Vai trò này dần dần nhường lại cho các quốc gia khác bởi cơ chế quản lý thống nhất từ trung ương áp xuống cho các địa phương. Tuy vậy, TPHCM vẫn phát triển vượt trội hơn so với các địa phương khác bởi những nền tảng sẵn có là đô thị lớn nhất do lịch sử để lại và vị trí địa lý,…
Sự phát triển vượt trội trong một cơ chế "kiềm nén” lâu ngày đã và đang đe doạ đến tính năng động, sáng tạo của Thành phố. Khi mà quá trình di dân từ các địa phương khác ào ạt về thành phố đặt ra các vấn đề giao thông, nhà ở, trường học, bệnh viện,…. Đối mặt với thực trạng này, Thành phố cần phải nỗ lực hơn nữa để đầu tư hạ tầng giao thông, bệnh viện, trường học, viễn thông, dịch vụ tài chính, thương mại,… để đáp ứng cho áp lực tăng dân số, hình thành các thị trường giao dịch hàng hoá, tài chính,…
Sự nổ lực của thành phố phải tăng thêm rất nhiều lần, và sự nổ lực này không chỉ phục vụ riêng cho người dân thành phố, mà là cho cả nước: những gia đình có con lên thành phố học, trung tâm nghiên cứu khoa học công nghệ cho cả nước, các doanh nghiệp sản xuất tiêu thụ hàng hoá ở thành phố, hạ tầng viễn thông, tài chính của thành phố phục vụ cho cả nước,…
Cường độ đầu tư, nhu cầu nguồn vốn, nhiệm vụ quản lý nhà nước của thành phố đặt ra phải gấp rất nhiều lần so với các địa phương khác. Sẽ khó thực hiện nhanh hơn, sáng tạo hơn, hiệu quả hơn khi bị ràng buộc trong cơ chế chung, cái gì cũng chờ Trung ương xem xét, thông qua làm sao mà nhanh được: quy hoạch cũng chờ duyệt, dự án cũng chờ duyệt, ngân sách nộp lên trên rồi chờ xin về lại để đầu tư, cường độ làm việc của công viên chức gấp bội mà lương cũng ngang với các địa phương khác; vai trò của người lãnh đạo chính quyền cũng giống như địa phương khác.
Cần lắm một cơ chế để Thành phố Hồ Chí Minh đi nhanh hơn, thực hiện tốt hơn sứ mệnh “thành phố vì cả nước, cả nước vì thành phố”
