TS HUỲNH THANH ĐIỀN

Ông Trump cho rằng thuế quan sẽ khiến doanh nghiệp quay về sản xuất tại Mỹ là một cách nhìn đơn giản hóa quá mức một vấn đề phức tạp. Quan điểm cho rằng việc áp thuế quan cao đối với hàng nhập khẩu sẽ buộc các doanh nghiệp quay trở lại sản xuất tại Mỹ là một lập luận thiếu toàn diện và không phản ánh đúng thực tế vận hành của nền kinh tế toàn cầu hiện nay. Trên thực tế, thuế quan chỉ là một trong nhiều yếu tố mà doanh nghiệp cân nhắc khi lựa chọn địa điểm sản xuất.

Yếu tố quan trọng nhất là chi phí sản xuất tổng thể, trong đó chi phí lao động tại Mỹ cao hơn đáng kể so với nhiều quốc gia khác. Bên cạnh đó, chuỗi cung ứng toàn cầu đã hình thành ổn định, cùng với cơ sở hạ tầng sản xuất chuyên biệt tại các nước như Trung Quốc, Việt Nam hay Mexico khiến việc chuyển dịch về Mỹ không chỉ tốn kém mà còn phi hiệu quả.

Ngoài ra, các yếu tố như chính sách ưu đãi đầu tư, khả năng tiếp cận nguyên vật liệu, thị trường tiêu thụ, và tính linh hoạt trong quy định pháp lý cũng đóng vai trò quan trọng. Thậm chí, trong một số trường hợp, thuế quan cao còn khiến giá thành sản phẩm tăng, ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng và gây rủi ro cho chính các doanh nghiệp Mỹ xuất khẩu khi bị trả đũa.

Đáng chú ý hơn, thuế quan có thể tạo ra hiệu ứng ngược. Nếu các nước bị áp thuế trả đũa bằng cách đánh thuế lại hàng hóa Mỹ, doanh nghiệp Mỹ không chỉ mất thị trường xuất khẩu mà còn khó chuyển sang sản xuất tại các nước thứ ba để né thuế, do lo ngại bị kéo vào căng thẳng thương mại. Điều này khiến doanh nghiệp rơi vào thế kẹt: không thể xuất khẩu thuận lợi, cũng không thể tái cấu trúc chuỗi cung ứng dễ dàng.

Do đó, thuế quan không phải là công cụ hiệu quả để thúc đẩy doanh nghiệp quay về sản xuất trong nước, và việc thúc đẩy sản xuất nội địa cần dựa vào chiến lược tổng thể hơn, bao gồm đầu tư vào công nghệ, đào tạo lao động và cải thiện môi trường kinh doanh.