Trong nền kinh tế hiện đại, các ngành, các khu vực và các doanh nghiệp luôn có mối quan hệ gắn kết mật thiết với nhau: sản phẩm của ngành này trở thành đầu vào cho ngành khác, sản phẩm của doanh nghiệp này lại là nguyên liệu cho doanh nghiệp khác và cuối cùng đến tay người tiêu dùng. Khi các thành phần kinh tế được tổ chức hợp lý theo chuỗi giá trị, có sự hỗ trợ và cộng hưởng lẫn nhau, quốc gia sẽ tạo dựng được động lực tăng trưởng bền vững.
Thực tiễn thời gian qua cho thấy, các khu vực kinh tế nhà nước, tư nhân và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ở Việt Nam chưa thực sự tạo được sự cộng hưởng trong phát triển. Ở nhiều trường hợp, kinh tế nhà nước và khu vực FDI lại gây ra những tác động chèn lấn, làm thu hẹp không gian phát triển của doanh nghiệp tư nhân nội địa. Doanh nghiệp nhà nước – dù được xác định là lực lượng nòng cốt của kinh tế nhà nước – vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như đầu tư dàn trải, hiệu quả thấp, thua lỗ và tạo gánh nặng cho ngân sách. Khu vực FDI đã đóng góp lớn cho tăng trưởng, việc làm và thương mại, song hiệu ứng lan tỏa đến khu vực doanh nghiệp nội địa vẫn hạn chế, thậm chí có lúc làm yếu đi năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp bản địa.
Bài toán đặt ra cho Việt Nam là phải xác định rõ khu vực kinh tế trung tâm – nơi hội tụ đủ động lực sáng tạo, lợi ích sở hữu và tinh thần dân tộc. Trong bối cảnh ấy, kinh tế tư nhân nổi lên như trụ cột có tiềm năng bứt phá, tạo động lực cho sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Chính sách phát triển cần đặt doanh nghiệp tư nhân ở vị trí trung tâm; đồng thời tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước theo hướng hỗ trợ và dẫn dắt công nghệ, thu hút FDI theo hướng bám rễ, kết nối và bổ khuyết cho khu vực tư nhân thay vì chèn lấn.
Những đề xuất cơ chế, chính sách trong báo cáo này đều hướng tới mục tiêu tạo lập sự cộng hưởng giữa ba khu vực kinh tế: nhà nước – tư nhân – FDI. Khi ba khu vực này được gắn kết trên nền tảng thể chế minh bạch, dữ liệu số hóa và hạ tầng đồng bộ, nền kinh tế Việt Nam sẽ hình thành một hệ sinh thái phát triển năng động, hiệu quả và bền vững.
Tôi tin tưởng rằng, phát huy vai trò trung tâm của kinh tế tư nhân, kết hợp hài hòa với nguồn lực của nhà nước và quốc tế, sẽ là con đường ngắn nhất để hiện thực hóa khát vọng: dân giàu, nước mạnh, Việt Nam sớm trở thành quốc gia công nghiệp theo hướng hiện đại.
----------
In the modern economy, industries, sectors, and enterprises are intrinsically interconnected: the output of one industry becomes the input of another, the products of one firm serve as inputs for others, and eventually reach the end consumer. When economic actors are organized rationally along value chains, supporting and complementing one another, a nation can generate sustainable growth momentum.
In recent years, however, Vietnam’s state-owned sector, private sector, and foreign direct investment (FDI) sector have not yet achieved true synergy in development. In many cases, state-owned enterprises (SOEs) and FDI firms have crowded out local private enterprises, limiting their growth space. SOEs—although designated as the backbone of the state economy—still suffer from inefficiencies such as fragmented investments, low returns, and financial losses that burden the national budget. The FDI sector has contributed significantly to growth, jobs, and trade, but its spillover effects to domestic firms remain limited, sometimes even weakening local competitiveness.
The critical challenge for Vietnam is to identify the central economic force—one that combines creative dynamism, ownership incentives, and national spirit. In this context, the domestic private sector stands out as the pillar with the greatest potential to drive industrialization and modernization. Development policy must place private enterprises at the center, restructure SOEs toward supporting and leading in technology, and attract FDI in a way that embeds it more deeply in Vietnam’s economy, creating complementarities rather than displacement.
The policy proposals outlined in this report aim to foster synergy among the three sectors: state, private, and FDI. Once these are connected through transparent institutions, digitalized data, and modern infrastructure, Vietnam’s economy will form a dynamic, efficient, and sustainable development ecosystem.
We firmly believe that empowering the private sector as the central driver—while harmonizing with state and international resources—will be the fastest path to realizing the national aspiration: a prosperous people, a strong nation, and Vietnam’s emergence as a modern industrialized country.
Huỳnh Thanh Điền. (2025). Cộng hưởng để phát triển: Vai trò liên kết doanh nghiệp nhà nước - FDI - và Tư nhân. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.17228122
Xem Doi: 10.5281/zenodo.17228122
